In de jaren ’60 gebeuren een aantal interessante dingen die de Japanse animatie industrie verder vormgeven. Behalve dat Toei Animation ieder jaar met een nieuwe film komt, richt de mangaka Osamu Tezuka de animatiestudio Mushi Production op. Maar voor dat ik het over de man ga hebben die vaak gezien wordt als ‘de uitvinder van anime’, is er nog iets anders waar ik bij stil wil staan. En dat is het werk van Japanse animators onder buitenlandse producties, en dan met name aan de animatiefilms van Arthur Rankin Jr. en Jules Bass.
Hiroshi Okawa van Toei had de ambities om net zo goed te worden als Disney en de animatie te exporteren, maar de studio had veel problemen. Zo hadden ze ieder jaar maar één project om aan te werken: de film die dat jaar uit zou komen. Het resultaat hiervan was dat animators keihard moesten werken. Maar wanneer de film klaar was en de theaters in ging, hadden zij en andere staffleden niets meer te doen. De omstandigheden van de werknemers van Toei waren dus niet erg prettig. In deze periode waren er verschillende conflicten en protesten. Animators werden daarbij ontslagen en richtten hun eigen studio’s op. Zo ging Osamu Tezuka zijn eigen weg met Mushi Pro in 1961, maar andere zoals Hayao Miyazaki bleven nog bij Toei zitten.
Ondertussen maakt Tadahito ‘Tad’ Mochinaga een deal met Arthur Rankin. Mochinaga was een pionier in Japanse stop-motion animatie. Hoewel dit uiteraard een heel andere animatiestijl is, vind ik het wel interessant om te weten dat Mochinaga aan een reeks stop-motion films en series werkte voor de Amerikaanse tv. Hiervan is New Adventures of Pinocchio (1960) zijn eerste serie in samenwerking met Rankin/Bass.
Meer Japanse animatiestudios werken aan Rankin/Bass producties.
Als je goed zoekt, zul je ontdekken dat de animatie van vrijwel alle films en series van Rankin/Bass gemaakt is door een Japanse studio. Mochinaga is hierbij niet de enige animator die aan het werk is gezet. Hara Toru (eerst Toei, later Top Craft) werkte aan de tv serie The King Kong Show (1966). Dat was de eerste Japanse animatieserie die speciaal voor de Amerikaanse tv werd gemaakt! De film The Mouse on the Mayflower (1968) is ook geanimeerd door Toei Animation.
Verder maakt Rankin/Bass in het kader van ‘Animagic’ veel films voor tijdens de feestdagen. Bijvoorbeeld Frosty the Snowman uit 1969. De studio die de animatie voor deze film maakte, was Mushi Pro met ene Steve (Yusaku) Nakagawa als animatie supervisor.
https://www.youtube.com/watch?v=bUqtfuq20vc
Op naar de doorbraak van Osamu Tezuka en Studio Ghibli!
Tegenwoordig zie je weer vaak dat Japanse animators in opdracht van Amerikaanse producenten werken, zoals onlangs met Blade Runner. Dit is echter niet nieuw. In de jaren ’60 was het een cruciale bron van werk en inkomst. Die samenwerking hield uiteindelijk ruim 30 jaar stand. Er komen nog meer films zoals The Hobbit (1977) en The Last Unicorn (1982) die beide door Top Craft zijn geanimeerd, de studio die in 1985 de naam Studio Ghibli krijgt.
Het is een begin van de export van Japanse animatie, maar ook van een aantal grote namen die anime fans heel goed kennen. Daarnaast gaat men op zoek naar mogelijkheden om het werk van animators makkelijker, sneller en goedkoper te maken. Osamu Tezuka richt in 1961 niet alleen Mushi Pro op. Hij past ook trucs toe in zijn animaties die in anime nog steeds heel gebruikelijk zijn. Weet jij wat die trucs zijn? In het volgende deel ga ik hier verder op in 😀
100 Jaar Anime
In de blogreeks ‘100 Jaar Anime’ sta ik stil bij 100 jaar Japanse animatie. Het is een snelle tijdreis van de vroegste pioniers uit het jaar 1917 tot aan de anime grootmeesters van 2017.
Lees verder:
- Wat is de eerste anime ooit?
- Wat is de eerste anime studio van Japan?
- Hakujaden: de eerste anime in kleur
- Osamu Tezuka en zijn Astro Boy – de uitvinder van anime
- Star of the Giants en Mazinger Z – de eerste sport en mecha anime series
- Herinner jij de anime nog uit de jaren 80?
- Anime in de jaren 90 – Akira en Pokémon veroveren de wereld
- Anime in de zeroes – Het einde van een rage. Of het begin?
Wil je iets kwijt?