Akira is voor veel mensen de eerste anime die ze gezien hebben. Voor die mensen is het zien van deze film het begin van hun leven als anime fans. Ik was op 16 juli 1988 nog niet eens geboren. Ik heb de film twee jaar geleden voor het eerst gezien. Ter gelegenheid van het 30 jarig bestaan van de film, is hier dan eindelijk een blog!
Ik probeer al ruim een jaar een blog te schrijven over één film. Een recensie. Hoe moeilijk kan het zijn als je er al honderden geschreven hebt? Alleen, dit is niet zomaar een film. Dit is Akira. Hoe vaak ik de tekst ook herschrijf, nooit vind ik de juiste woorden om deze film goed te omschrijven. Ik kan de woorden niet vinden die kunnen beschrijven hoe het voelt om die film te kijken. Pas twee jaar geleden zag ik de film voor het eerst. Mijn mond viel bijna letterlijk op de grond van verbazing. Ik was sprakeloos en begreep er niets van. Inmiddels heb ik de film in totaal vijf keer gezien.
Dit jaar keek ik de film maar liefst drie keer, in een poging om de perfecte woorden te vinden voor deze film. Na de vijfde zitting, een paar dagen voor ik aan deze versie van dit blog begon, kwam ik tot een verontrustende conclusie: deze film is onmogelijk met woorden te beschrijven. Hoe moet ik dan een recensie schrijven? Goed. Laat ik dan beginnen met de omschrijving. Natuurlijk is het mogelijk om te vertellen waar de film over gaat. Dat is het makkelijkste.
[wp-review id=”25649″]
Akira begint met een explosie en eindigt met een explosie.
Akira speelt zich af in 2019 in Neo Tokyo, aan de vooravond van de Olympische Spelen. De stad is verrezen uit de as van een catastrofale bom die afging in 1988. Het verhaal volgt Kaneda en zijn beste vriend Tetsuo die deel uitmaken van een gewelddadige motorbende. Na een motorcrash wordt Tetsuo meegenomen door het leger en raakt hij betrokken bij een geheim militair project. Het leger heeft drie kinderen ondergebracht, alle drie hebben ze paranormale gaven. Na verschillende tests, ontwikkelt Tetsuo ook paranormale gaven. Ondertussen zoekt Kaneda naar hem. Daarbij ontmoet hij Kei, die lid is van een anti-overheidsbeweging. Zij kan hem mogelijk leiden naar zijn vriend, maar Tetsuo is niet meer dezelfde jongen. Alles loopt razendsnel uit de hand en niemand kan het stoppen.
Als je naar de synopsis kijkt van Akira, is het in eerste instantie een recht toe recht aan actiefilm. Het begint met een explosie en eindigt explosie. En nee – dit is geen spoiler. Ik verwacht dat de meeste anime fans deze film op zijn minst één keer gezien hebben. De afloop van deze film is ook makkelijk te voorspellen dankzij de duidelijke hints gedurende de hele film. Wat de film zo ongelofelijk maakt, is de verwoestende snelheid waarin alles gebeurd. Er gebeurt zo ontzettend vel dat je geen kans krijgt om adem te halen (al zou ik het toch doen want anders hou je het geen twee uur vol).
Doordrenkt met angst en onmacht.
De film legt weinig uit, maar daarmee wordt het effect van de film ook heel goed versterkt. Jij weet niet wat er allemaal gebeurt, maar de personages zitten ook in een situatie waar ze geen grip op hebben. Akira is doordrenkt met de angst en onmacht van de mens tijdens een catastrofe. En het is de mens die zo’n catastrofe kan veroorzaken. Denk aan oorlog de atoombommen op Hiroshima en Nagasaki. De grote angsten tijdens extreem snelle technologische groei. Maar de film is ook gevuld met de hoop van wederopbouw en toekomst. Neo Tokyo is na de explosie in 1988 ontstaan en zal na de volgende verwoesting ook weer opstaan.
Elke keer als ik de soundtrack hoor, voel ik mijn huid tintelen.
Oef. Er is zo veel te vertellen over deze fenomenale film. Elke keer als ik de eerste noten van de soundtrack hoor, voel ik mijn huid al tintelen. Wanneer Kaneda en zijn bende op de motor stapt, krijg ik steeds weer kippenvel. Het is helemaal niet erg om de film keer op keer te kijken, want je ontdekt steeds weer iets nieuws.
Behalve het verhaal over Kaneda, Tetsuo en Kei, gebeurt er nog meer voorafgaande aan het explosieve einde. De fratsen van het corrupte regering, terroristen en gewelddadige volksprotesten. Onderzoekers die tests uitvoeren op weeskinderen. Het is geen rooskleurig plaatje dat Akira schetst. Alleen wanneer je de film gezien hebt, kan je een voorstelling maken van de invloed die de film heeft in het westen.
Akira bezorgde letterlijk een explosie van anime in het westen.
Akira veroorzaakte letterlijk een schok in de westerse animatiewereld. Voor het eerst was een volwassen animatiefilm zo succesvol in het westen. De film opende de deur tot de wereld van Japanse animatie: anime. Zonder Akira was er geen Dragon Ball Z, Cowboy Bebop en Neon Genesis Evangelion. In ieder geval zou het succes van die drie niet zo groot zijn geweest. Dan was Pokémon mogelijk niet zo populair geweest en zou Ghost in the Shell het succes niet verder dragen. Zelfs Your Name kan dankbaar zijn voor het voorschot dat Akira gegeven heeft!
Ook in andere opzichten was Akira een baanbrekende film. Het was op dat moment de duurste anime film ooit gemaakt, met 1.000.000.000 miljoen yen! De film mocht er alleen komen wanneer mangaka Katsuhiro Otomo zelf de creatieve controle behield. De film was volledig geanimeerd, in tegenstelling tot voorgaande Japanse animaties die gebruikmaakten van gelimiteerde animatietechnieken. Voor die vloeiende, gedetailleerde bewegingen in elke frame werden 160.000 animatie cellen gebruikt. Het was ook de eerste anime waarvan de audio, stemmen en soundtrack, vooraf opgenomen was! De bewegingen van de personages werden afgestemd op hoe de personages waren ingesproken.
Zelfs Kanye West maakte er een videoclip over!
Waarom heb ik deze film pas twee jaar geleden gezien? Ik denk dat ik er nog niet klaar voor was en mogelijk was ik zelfs bang voor een teleurstelling. Akira kwam op 16 juli 1988 uit. Een 30 jaar oude film moet inmiddels wel verouderd zijn. Ik kan nu zeggen dat die vooroordelen onterecht zijn. Akira is een actuele film die in veel opzichten boven de meeste moderne anime uitstijgt. Het is terecht een meesterwerk, een klassieker waar een film als Inception aan refereert en nota bene Kanye West een videoclip over maakt.
Ik kan wel doorratelen over Akira, maar ik heb nog steeds niet de woorden gevonden om uit te leggen waarom Akira na vijf keer kijken, indruk blijft maken. Is het de vloeiende animatie, die waanzinnig is voor een film uit 1988? Zijn het de vele verhalen in de film, die je als puzzelstukjes bij elkaar moet zoeken. Is het die scène met het griezelige speelgoed dat tot leven komt? Of de slotscènes die ik nooit meer van mijn netvlies af krijg?
Nog steeds akelig actueel.
Als je de film voor het eerst ziet ben je misschien alleen onder de indruk van de snelle, vloeiende animatie en de achtereenvolgende actiescènes. Alle andere keren zijn er om dieper in het verhaal te duiken. Je ontdekt altijd een aspect van Akira die je nog niet had gezien. Zonder meer is het de moeite waard om de anime minstens één keer per jaar te kijken! Waarschijnlijk zal ik ook nooit de woorden vinden om dat precies uit te leggen. Wat ik nog het bijzonderste vind aan Akira, is dat alle thema’s nu nog van toepassing zijn. De film geeft belangrijke stof om over na te denken en een angstaanjagende voorspelling.
Over minder dan twee jaar zijn de Olympische Spelen van 2020 in Tokio! Toeval, of niet?
Wil je iets kwijt?