Een ‘manga’ is een stripverhaal. Een ‘anime’ is een tekenfilm. Samengevat is dat het antwoord op deze vraag. Beide zijn mediavormen die groot zijn in Japan en nu ook heel populair zijn bij ons in het Westen.
Waarom worden anime en manga met elkaar verward?
De tekenstijlen van anime en manga komen vaak overeen. Dit komt doordat populaire manga vaak een anime verfilming krijgen. Je kent ongetwijfeld één of meer van deze voorbeelden: Dragon Ball Z, Naruto, One Piece en Demon Slayer zijn allemaal manga van origine.
De termen uitgelegd
Anime (アニメ) is een Japanse afkorting voor het woord animēshon (アニメーション). Het wordt uitgesproken als /aa-nie-mee/.
Manga (漫画) betekent stripverhaal en wordt uitgesproken als /man-ga/.
Anime en manga zijn tekenfilms en strips afkomstig uit Japan.
De meeste anime zijn gebaseerd op een manga, boek, game of hebben te maken met speelgoed. Maar er zijn ook veel originele anime films en series. Het kan ook gebeuren dat de anime het origineel is, maar dat daarna stripboeken, literatuur en games verschijnen.
Wat het origineel ook is; de unieke en kleurrijke stijl van anime en manga krijgt steeds meer aandacht in het Westen.
Als anime nieuw voor je is, lees dan alles in dit artikel. Aan het einde ken je belangrijkste informatie over anime en manga.
Wat is anime?
Een anime is een animatie geproduceerd in Japan, of een animatie waarvan de animatiestijl oorspronkelijk bedacht is in Japan. De populairste vorm van anime is de tekenfilmserie. Bekende anime series zijn Pokémon, Dragon Ball Z en One Piece.
De anime film is een andere bekende vorm. Spirited Away en your name zijn beroemde tekenfilms uit Japan.
Anime is meer dan 100 jaar oud. In 1907 werd de allereerste animatie gemaakt in Japan.
Wat is een manga?
Een manga is het Japanse woord voor het stripverhaal. Manga’s worden vaak verward met anime, omdat de term manga film weleens gebruikt wordt wanneer het gaat over anime. En in Japan wordt anime ook ‘manga’ genoemd.
Maar als we het hier hebben over manga, dan bedoelen we de Japanse strips. De Koreaanse variant heet ‘manhwa’ en de Chinese ‘manhua’. Al deze stripvormen worden populair dankzij webcomic platforms.
Manga is veel ouder dan anime. In 1814 bracht houtsnedekunstenaar Katsushika Hokusai het boek Hokusai Manga uit.
Waar kun je anime kijken?
Er zijn verschillende manieren om anime te kijken. Je kunt de Japanse tekenfilms kopen op dvd of streamen. Dit zijn de beste platformen als je niet weet waar je moet beginnen:
- Netflix
- Amazon Prime
- Disney XD
Wil je meer anime kijken, dan hebben we een overzichtelijke pagina met alle mogelijkheden.
Waar kun je manga lezen?
Je kunt manga’s kopen in boekenwinkels of manga’s online bestellen. Maar er zijn ook apps waar je ze kunt lezen. Dit zijn de beste apps waar je kunt beginnen:
- Webtoons
- Manga PLUS
Wil je meer manga lezen, hier hebben we een overzicht met alle opties.
Voor wie zijn anime en manga geschikt?
In Japan zijn er tekenfilms en stripverhalen voor alle demografische doelgroepen. Om deze doelgroepen te beschrijven, worden bij anime en manga de Japanse termen vaak gebruikt: kodomo, shounen, shoujo, seinen en josei.
Kodomo: manga en anime voor kinderen tot ongeveer 10 jaar
子供 – ‘kodomo’ betekent ‘kind’. Manga voor kinderen (’kodomo-muke manga’) zijn ontstaan in de 19e eeuw. Ze werden gemaakt om lezen bij jonge kinderen te stimuleren.
Inmiddels zijn er verschillende anime en manga gemaakt voor kinderen. De verhalen zijn educatief en ze stimuleren de ontwikkeling van goed moraal.
Voorbeelden van anime en/of manga voor jonge kinderen:
- Hamtaro
- Doraemon
- Heidi
- Nils Holgersson
- Alfred Jodocus Kwak
Shounen: manga en anime voor jongens vanaf 10 jaar
少年 – ‘shounen’ betekent letterlijk ‘jongen’. Shounen anime is gemaakt voor jongens tot ongeveer 18 jaar oud. De bekendste shounen verhalen zijn gebaseerd op manga die afkomstig zijn uit het tijdschrift ‘Weekly Shounen Jump’.
Shounen verhaallijnen bevatten thema’s zoals vriendschap, tegenslagen overwinnen en heldhaftigheid. Drama en romantiek is meestal kortstondig of nauwelijks serieus te noemen. ‘Stoer’ is een mooi woord om anime voor deze doelgroep te omschrijven.
Hoewel jongens de primaire doelgroep is voor deze verhalen, zijn er tegenwoordig steeds meer meisjes die hier ook geïnteresseerd zijn.
Voorbeelden van anime en/of manga voor tienerjongens:
- Dragon Ball
- Naruto
- Fullmetal Alchemist
- My Hero Academia
- Jujutsu Kaisen
- A Silent Voice
Shoujo: manga en anime voor meisjes vanaf 10 jaar
少女 – ‘shoujo’ betekent ‘meisje’ of ‘jonge vrouw’. Shoujo anime is gemaakt voor meisjes tot ongeveer 18 jaar oud. Anime voor deze doelgroep vallen vaak in de genres romantiek en drama.
In deze anime spelen meisjes meestal de hoofdrol en is er een grotere focus op emotie en relaties. Denk aan de liefde, maar ook vriendschappen tussen meisjes onderling. ‘Lieflijk’ is een goed woord om het onderscheid tussen shounen thema’s te omschrijven.
Voorbeelden van anime en/of manga voor tienermeisjes:
- Cardcaptor Sakura
- Sailor Moon
- Yona of the Dawn
- Blue Spring Ride
- Nana
- Fruits Basket
Seinen en josei: manga en anime voor volwassenen
青年 – ‘seinen’ betekent ‘jonge man’. Seinen anime is de volwassen tegenhanger van shounen. Deze series zijn gericht op mannen vanaf ongeveer 18 jaar.
女性 – ‘josei’ betekent ‘vrouw’ in het Japans. In de context van manga en anime wordt er dan verwezen naar de doelgroep van vrouwen vanaf ongeveer 18 jaar. Josei heeft vaak vergelijkbare genres als shoujo. Er is veel focus op emoties, relaties en drama.
Seinen en josei verhalen gaan vaak over thema’s die voor volwassenen interessanter zijn. Dit kunnen thema’s zijn zoals werk, politiek, seksualiteit en psychologie. Emotionele ontwikkeling en romantiek worden in seinen verhalen vaak serieuzer genomen.
Wat betreft genres, is er meestal wel een sterke overlap met shounen of shoujo, respectievelijk. Daarom zijn de verschillen niet altijd even makkelijk te herkennen.
Voorbeelden van anime en/of manga voor volwassen mannen:
- Lupin III
- Shin Chan
- Akira
- ERASED
Voorbeelden van anime en/of manga voor volwassen vrouwen:
- Paradise Kiss
- Chihayafuru
- Nodame Cantabile
Welke genres hebben anime en manga?
De meest voorkomende genres van anime en manga zijn: actie, avontuur, sciencefiction en fantasy. Ook romantiek, drama en spanning zijn vaak vertegenwoordigd. Kortom: alle klassieke genres komen wel langs.
Daarnaast zijn er unieke genres. Enkele voorbeelden:
- Mecha
- Isekai
- Slice of life
- Iyashikei
- Hentai
- Ecchi
- Yaoi
- Yuri
Wat is hentai?
Simpel gezegd is hentai pornografie in tekenfilm- en stripvorm. Porno, maar dan met getekende personages. Ecchi is een iets mildere variant. Dit genre kom je ook weleens in jeugdmanga tegen.
Meestal is de pornografie in anime en manga relatief onschuldig. Het is bedoeld voor mensen die hun seksualiteit willen ontdekken.
Hentai en ecchi blijven echter controversiële genres. Er zijn seksueel expliciete verhalen waarbij de personages minderjarig zijn. Er zijn zelfs verhalen over relaties tussen volwassene en minderjarige personages. Dat subgenre is bekend als ‘lolicon’, en het is in sommige landen verboden om dit soort manga en anime te importeren.
Wat zijn beginner vriendelijke anime?
Over het algemeen zijn er series voor alle smaken, maar soms zijn er cultuurverschillen waardoor niet elke serie even makkelijk te begrijpen is voor beginners. Vooral bij komedie, vind ik niet alle anime geschikt omdat je de Japanse cultuur moet kennen om de humor te begrijpen. Ik heb hier een kort lijstje gemaakt van aanraders op basis van bekende genres.
Actie: Demon Slayer en Jujutsu Kaisen.
Sport: Kuroko’s Basketball en Haikyuu!!
Romantiek en drama: Your Lie in April, Fruits Basket en Horimiya
Feel-good, slice of life: A Place Further than the Universe en Laid Back Camp.
Fantasy, games en isekai: Sword Art Online en ReZero.
Verder zijn dit enkele klassiekers die je niet zou mogen overslaan:
- Cowboy Bebop
- Trigun
- Samurai Champloo
- Films van Studio Ghibli
- Akira
Wie is de uitvinder van anime en manga?
Osamu Tezuka wordt gezien als de bedenker van de unieke vertelstijl en visuele kenmerken van anime en manga. Hij was sterk beïnvloed door de animatiefilms van Walt Disney en andere prominente animators uit het Westen.
Maar om zijn meesterwerk Astro Boy te verkopen aan televisiemaatschappijen ontwikkelde hij een manier om de animaties sneller en goedkoper te maken. Ook zijn manga werden populair dankzij deze methode.
De oorsprong van de Japanse media mix
De ‘media mix’ strategie is door Osamu Tezuka ontwikkeld. Niet dat een media franchise uniek is voor Japan. Zoiets ontstaat gewoonlijk vanzelf doordat bijvoorbeeld boeken worden verfilmd. Maar de promotie van speelgoed en merchandise rondom een anime is waarschijnlijk door hem bedacht.
De term ‘media mix’ werd in Japan voor het eerst gebruikt om de adaptaties van Japan Sinks te beschrijven. Japan Sinks is een rampenroman uit 1973, die geschreven is door Sakyo Komatsu. Er zijn verschillende adaptaties van zijn werk verschenen, waaronder de Netflix anime uit 2020.